Do całkiem niedawna przewidywanie pogody było talentem niemal szamańskim. Z dzieciństwa pamietam z jakim niedowierzaniem patrzyłam na pierwsze krople wieczornego deszczu, który skapywał zgodnie z prognozami taty, choć poranna pogoda na to nie wskazywała. Niedawno dowiedziałam się, że jeśli wieczorem, po całym dniu nieba skrytego w chmurach, nagle zaczyna się przejaśniać – noc będzie chłodna. Pamiętam obserwowanie jaskółek krążących tuż przed deszczem kilka centymetrów nad ziemią. Pamiętam zwracanie uwagi na potrąconą przez samochody zwierzynę leśną i po ilości tłuszczu na zwłokach przewidywanie mroźnych zim. Ale to wszystko było oceną bazującą na zjawiskach zewnętrznych – na obserwacji przygotowań natury do zmian pogodowych. Dość łatwych w nauce dla nowicjusza i wymagających raczej dobrej pamięci i kojarzenia faktów niż wytężonego treningu poznawania swojego organizmu.

Swoje meteoropatyczne umiejętności dostrzegłam kilka lat temu, po powrocie z wiecznie wietrznej i deszczowej Anglii, w której spędziłam rok. Być może ta typowa dla Wysp pogoda ukształtowała we mnie specyficzną wrażliwość na zmianę klimatu – tego już się nie dowiem. Pewne jest, że wyczuję nadchodzące ulewy i wiatr kilka godzin przed ich nadejściem, co objawia się bardzo konkretnym i zastrzeżonym dla tego zjawiska uciskiem w klatce piersiowej. Być może podnosząc się wówczas stężenia pyłków, a zalążki grzybów wirują w powietrzu, ale moje duszności pojawiają się o każdej porze roku – w przeciwieństwie do alergenów. 

Kiedyś myślałam, że to początki astmy. Robiłam też testy u alergologa. Wyszła, co prawda, śladowa reakcja na grzyby i pleśnie, ale nigdy nie odczułam typowych dla alergii objawów nieżytu nosa, łzawiących oczu czy uczucia rozbicia (na pewno nie ze względu na alergię).

Ciśnienie atmosferyczne jest moją piętą Achillesa. Gdy jest zbyt wysokie, mam ochotę odciąć sobie głowę. To nietypowe, bo większość osób źle znosi ciśnienie niskie. Ja przy niskim ciśnieniu, np. takim, które towarzyszyło parę lat temu przechodzącym orkanom, czułam się jak ryba w wodzie. Miałam tyle energii, że mogłabym góry przenosić. 

Podobno meteoropatia potęguje się z wiekiem. Zauważam u siebie coraz to nowsze zależności pomiędzy sygnałami wysyłanymi przez organizm a zmianą pogody. Jestem ciekawa, czy za kilka lat będę w stanie przepowiadać coś więcej niż nadchodzący deszcz.

W dzisiejszym poście chciałabym opisać kwestię, o której od mniej więcej miesiąca niemal codziennie mówię wszystkim znajomym ilekroć mam okazję zerknąć na ich posiłek. Dzisiaj będzie o śluzie, jakkolwiek ohydnie by to nie brzmiało.

O obecności śluzu w organizmach zwierząt mówiło się już setki lat temu. Czy to w medycynie chińskiej, czy w słowach Hipokratesa, który ustrojstwo to mianował atrybutem ludzi flegmatycznych, w których śluz był dominującym „humorem” wpływającym na ich zdrowie i temperament. Nie jesteśmy ślimakami czy dżdżownicami i swój śluz chowamy wewnątrz naszych ciał, często nawet nie wiedząc o tym, jaką szkodę może on nam wyrządzać. Przez to, że gromadzimy go w różnych częściach i narządach, w równie wieloraki sposób przychodzi nam się z niego oczyszczać. Gdy jest go za dużo, zaczynamy częściej chorować, szczególnie w obrębie górnych dróg oddechowych. Nasza skóra staje się matowa, szara, sucha. O jego nadmiarze organizm stara się nas informować, jednak nie zawsze udaje nam się te sygnały odpowiednio odczytywać. Kaszel, katar – to przecież śluz! W jaki sposób zawalamy nim samych siebie?

Podstawowe źródło powstawania śluzu w naszych organizmach na pewno nikogo na tej stronie nie zdziwi. Oczywiście, chodzi o dietę. Myślę, że niedługo zupełnie przestanę tłumaczyć, że na coś wpływ ma właśnie dieta, a zamiast tego zawalę blog hasłami o tym, że NASZE ZDROWIE W 80% POCHODZI Z JELIT. A to, co w jelitach się znajdzie, trafi tam tylko przez to, co postanowimy spożyć i zażyć.

Zasada diety ubogiej w produkty śluzotwórcze nie jest skomplikowana: wystarczy zrezygnować z białej mąki i produktów na jej bazie, mleka i jego pochodnych oraz cukru rafinowanego. Poza tym, należy ograniczyć spożycie mięsa (szczególnie wieprzowiny), białego ryżu i ziemniaków. Co więc za tym idzie, należy jeść głównie warzywa i owoce, nasiona, kasze. Pijemy głównie wodę, dużo wody, która wywali z nas nie tylko flegmę, ale i toksyny (woda naprawdę jest najlepszym detoksem, jeśli weźmie się pod uwagę możliwe skutki uboczne). Szczególnie korzystne działanie ma kasza jaglana, która nie tylko pomaga oczyścić organizm ze śluzu, ale i odkwasza organizm (jest to jedyna kasza zasadotwórcza).

Chociaż śluz sam w sobie nie powoduje chorób, na pewno osłabia on system immunologiczny, ułatwiając wszelkiemu dziadostwu ataki na nasz organizm, a gdy te rozpoczną już bitwę, śluz będzie sprzymierzeńcem ich, nie naszym, utrudniając nam leczenie.

Mnie przyszło zmierzyć się z nim przy okazji pokonywania candidy. Musiał chyba zalegać we mnie przez wiele miesięcy, bo dopiero dziś, po prawie 4 miesiącach walki z grzybem wiem, jak czuje się „czysty” organizm. Mówię tu o budzeniu się z trzeźwym umysłem, o niebolących stawach i mięśniach, braku migren, wyśmienitym samopoczuciu i lekkości (chyba zapomniałam dodać, że bohater dzisiejszej notki zatrzymuje w naszym organizmie wodę, przez co czujemy się ociężali, wyglądamy na spuchniętych i mamy wrażenie, że nasze ciało zamienia się w zombie). Życie bez glutenu (a więc przeklętej trójcy: pszenicy, żyta i jęczmienia), nabiału (poza max. 4 jajami tygodniowo) i cukru rafinowanego (syrop z agawy for the win) to naprawdę nic trudnego. Te produkty wcale nie są nam do życia potrzebne; być może uzależniliśmy nasze naiwne organizmy od nich, może wydaje nam się, że „bez tej czekolady zaraz się rozpłaczę” albo „bym pizzę zjadł”, ale może to po prostu kwestia zerwania z nałogiem żywieniowym? Moje odstawianie pszenicy trwało rok, ale udało mi się i dziś wiem, że nie potrzebuję żadnych produktów z niej wytwarzanych.

Ten wpis rozpoczęłam słowami, że o śluzie gadam i gadam od miesiąca. I tak rzeczywiście jest, bo weszliśmy w ten ciemny i chyba niekończący się okres jesienno-zimowy, kiedy powinniśmy zrewaloryzować swoją diet ę. Kiedy na zewnątrz jest tak chłodno i nieprzyjemnie, a jednocześnie wilgotno i brudno, nie róbmy sobie tego samego w organizmie. Choćby na te pół roku odstawmy produkty mączne, nabiał i cukier. Przeżyłam już przynajmniej dwie fale chorób tej jesieni, a pracując w korporacji i mając codziennie do czynienia z setkami różnych osób prawdopodobieństwo złapania jakiegoś ustrojstwa na prawdę jest spore. A tu nic. Chorobowa posucha.

W moim przypadku było to już wcześniej wspomniane atopowe zapalenie skóry, uciążliwe, częste migreny, wzdęcia, zgagi, problemy z zatokami. Dziś wszystkie one są mi obce. Poza tym udało mi się zrzucić 10 kg, które wcale niekoniecznie były zbędnym tłuszczem, a w raczej wodą zatrzymywaną w organizmie, który nie mógł się jej pozbyć. Odmłodziłam swój organizm o połowę (jeszcze rok temu mój wiek metaboliczny odpowiadał wiekowi metrycznemu; dziś jestem metaboliczną 12-latką). Tak dobrze czułam się chyba ostatni raz w podstawówce, a więc jeszcze w latach 90., kiedy produkty na półkach i styl życia różniły się od ich dzisiejszych odpowiedników. A to wszystko kwestią kilku wyrzeczeń, które wyjątkowo w moim przypadku okazały się być wyrzeczeniami strategicznymi.

Samo badanie polega na pobraniu od pacjenta krwi. Gdy wyniki są gotowe, umawiamy się na wizytę z Panią Dietetyk, która objaśnia nam wszystko, dobiera dietę i radzi, jak się do niej przystosować.

150 badanych produktów jest na etapie wyników kategoryzowanych w trzy grupy – czerwoną, żółtą i zieloną. Grupa czerwona to, logicznie rzecz biorąc, wszystkie te produkty, które są najbardziej reaktywne i które należy niezaprzeczalnie z diety usunąć. Grupa żółta to składniki, które mogą wywoływać reakcję alergiczną po połączeniu z innymi reaktorami lub gdy spożyte są w nadmiernych ilościach. Te również lepiej jest z diety wyeliminować. Wreszcie grupa zielona jest jak zielone światło dające sygnał do startu – te produkty są bezpieczne i tworzą podwaliny pod indywidualnie dobraną dietę. Nic tu nie dzieje się z przypadku.

I tak np. w u mnie w grupie czerwonej znalazły się (od najbardziej reaktywnego produktu): morela, mleko kozie, kakao, żyto, pszenica, aspartam, ogórek, winogrono. Tych produktów nie jem wcale (choć do kakao mam akurat słabość i surowej czekolady po prostu nie umiem odmówić).

W żółtej zaś: fasola pinto, żółcień pomarańczowa, jogurt, kiwi, orzech włoski, burak, cebula, drożdże mix, kalafior, fasola lima, koper, mleko krowie, kaczka, melon kantalupa, siarczyn sodu, oregano, mięta, homar, ibuprofen, krewetki, arbuz, sacharyna.

Pierwsze tygodnie na diecie były prawdziwym wyzwaniem. Szczególnie, że dietę dzieli się na etapy warunkowane najmniej reaktywnymi produktami. O ile pamięć mnie nie zawodzi, w pierwszym etapie trwającym 7 dni żywiłam się głównie indykiem, dorszem, gryką, sałatą, selerem, kapustą, awokado, gruszkami i jabłkami. Co prawda wśród dozwolonych produktów znajdywały się m.in. baranina czy czarna porzeczka, ale były to w tamtym okresie produktu dość trudne do znalezienia.

Ze względu na reaktywność np. mięty musiałam zrezygnować z miętowej pasty do zębów i przerzucić się na wersję dziecięcą. Z biegiem czasu wypadłam jednak z rytmu i po pewnym czasie przestałam wywiązywać się z zasad diety. Poniekąd chyba dlatego dopuściłam do rozrostu kandydozy. Jednak kilku miesięcy temu dała sobie drugą szansę i póki co się nie poddałam (poza paroma wyjątkami w postaci wspomnianego już kakao, cebuli, ogórków w sushi czy kaczki). Przecież to wszystko ma służyć mi samej! Tym samym z mojego życia wypadły fast foody wszelkiego rodzaju, słodycze. Nie pamiętam już jakie to uczucie żuć gumę. Kiedyś na ból głowy łykałam ibuprofen, później została mi tylko aspiryna, a dziś, przy swojej obecnej diecie, i tak nie potrzebuję żadnych medykamentów, bo po prostu nic mi nie dolega. Bardzo trudnym okresem okazały się święta, bo ani barszczu mi nie wolno (buraki), ani pierogów czy uszek (pszenica), ani kutii (znów pszenica). Opłatek w tym roku kupię chyba bezglutenowy ;) Pozostałby mi karp, ale kto wtedy myślał, by specjalnie dla mnie kupić mąkę gryczaną?

W tym wszystkim najtrudniejszy jest chyba aspekt socjalny. Ludzie powoli przyzwyczajają się do myśli, że ktoś może nie jeść mięsa czy w ogóle produktów pochodzenia zwierzęcego. Ale kiedy ktoś chce mi sprawić przyjemność i zaprosić na ugotowaną przez siebie kolację, lista produktów, których nie jadam nieraz wprawiła kogoś takiego w zakłopotanie. I to jest chyba podstawowy problem naszych czasów – niby jesteśmy tacy kreatywni i tolerancyjni, a jednak nadal myślimy i postępujemy schematowo. Mogłoby się wydawać, że trzeba się nieźle nagimnastykować i wykosztować, by zastąpić mąkę pszenną gryczaną, kukurydzianą czy ryżową. Mleko posiada dziś wiele alternatyw – od niedziwiącego już dziś chyba nikogo napoju sojowego, przez wersje ryżowe, migdałowe czy kokosowe. Słodką czekoladę na mleku zastąpiliśmy surową czekoladą z nieprażonych ziaren kakaowca. Makarony wersjami bezglutenowymi (ryżowymi, kukurydzianymi czy gryczanymi). Zamiast czipsów, na imprezę przynoszę suszone mango z Burkina Faso. Zamiast alkoholu, butelkę Borjomi. 

Po przeszło dwóch latach nieustannych nawrotów chorób, które - naprawdę - zdarzały się co miesiąc, delektuję się właśnie niemal pięcioma tygodniami ogromnej dawki siły, energii i zdrowia. W sumie, przeraża mnie, że aż tyle udało mi się obyć bez choróbska. Wszystko zaczęło się jakieś 3 lata temu wraz z pierwszymi problemami z zatokami. Pamiętam jak dziś ten dzień, gdy mając 21 lat pierwszy raz poczułam zatoki. Nigdy nic im nie dolegało, więc nie do końca wiedziałam, co robić. W aptece, za namową ekspedientki, kupiłam znany ziołowy lek. Dziś nie pamiętam, czy mi przeszło, ale pamiętam, że blistrów było w opakowaniu sporo, a na każdym z nich multum małych zielonych tabletek, których brało się dziennie dość sporo. Po pewnym czasie, przy kolejnych nawrotach choroby, uznałam, że coś jest chyba nie tak, skoro zatoki nadal mi dokuczają mimo przyjmowania leków. W międzyczasie na rękach (szczególnie wewnętrzna strona łokci) zaczęła pojawiać się okropnie swędząca wysypka. A skoro cierpi skóra, trzeba odwiedzić dermatologa. Odwiedziłam ich kilku. Jedni stwierdzali atopowe zapalenie skóry, inni alergię. Przez dwa lata nacierałam się maścią na sterydach, która łagodziła objawy, ale nigdy ich nie wyleczyła. W zeszłym roku poszłam więc do alergologa, ciągle szukając przyczyny swoich dolegliwości. W teście, na moje oko, nic nie wyszło, nawet reakcji na histaminę nie dało się zauważyć, jednak Pani doktor "wypatrzyła"/wymyśliła, że będzie to alergia na grzyby i pleśnie. Ok. Zaczęła się przygoda z tabletkami dla alergików. A objawy jak były, tak były nadal.

W międzyczasie wykonałam jeszcze test krwi MRT na opóźnioną alergiczną reakcję pokarmową. To akurat okazał się strzał w dziesiątkę. Na opis tych badań poświęcę jednak kolejny post, bo długość niniejszego już w tej chwili zaczyna mnie przerażać, a mam jeszcze parę zdarzeń do opisania.

Przez te lata padania ofiarą własnego organizmu, który z kolei padł ofiarą mojej głupoty, zdążyłam już zostać ochrzczona mianem nadwornego hipochondryka (nic złego w tym jednak nie widziałam; dzięki temu mogłam utożsamić się z głównym bohaterem mojej pracy dyplomowej). Wszyscy wokół sądzili, że wmawiam sobie kolejne choroby. Ale nikt nie staje się z dnia na dzień maniakiem chorób! Więc szukałam dalej, czytałam ile się dało, o wszystkim, co jakkolwiek mogłoby przypominać mój przypadek (włącznie z całą stertą książek o hipochondrii i jej psychologicznym podłożu).

Wreszcie, w zeszłym miesiącu znalazłam coś, dzięki czemu te puzzle zaczęły składać się w jedno. Im więcej zdań przelatywało przed moimi oczami tym bardziej utwierdzałam się w przekonaniu, że to musi być to. Poszłam więc przekonać się na własnej skórze, a raczej krwi, czy moje przypuszczenia mają jakieś podłoże.

Wybrałam się na test z żywej kropli krwi, w którym odkryłyśmy z Panią Doktor tego oto szachraja: